Help, ik heb geen passie!
Het hebben van een passie lijkt tegenwoordig wel een must voor je loopbaan. Het is een aanlokkelijk beeld: weg uit die voorspelde, saaie baan, waar je misschien wel financiële zekerheid door hebt, maar waar je ook niet meer echt gelukkig van wordt. Doen wat je werkelijk wil! Van je hobby je werk maken. Ik geef toe. Dit soort verhalen zijn ook het summum in loopbaanland. Wie wil dat nou niet? Je droom volgen. Een B&B beginnen in Frankrijk. Stoppen met je baan als marketingmanager en edelsmid worden, omdat je dit van kinds af aan al leuk vond.
De verborgen schat
Hoewel ik het idee om te volgen wat je van binnenuit wil van harte kan ondersteunen, merk ik ook een keerzijde van de nadruk op dit type succesverhalen. Als een bijproduct van deze verhalen in bladen en programma’s op tv lijkt de gedachte te hebben postgevat dat iedereen zo’n duidelijk vastomlijnde passie heeft. En als je die niet hebt, dan moet je hem nog ontdekken. Als een soort nog verborgen schat zit ergens diep van binnen een onontdekte passie. Nu alleen nog graven en die passie zien te vinden! Ik merk steeds meer dat dit onbewuste beeld de manier waarop mensen naar loopbaanontwikkeling kijken beïnvloedt.
En wat als je niet weet wat je wil?
Het nadeel van de verborgen schat gedachte is dat voor een groot deel van de mensen geldt dat ze niet 1 duidelijk vastomlijnde passie hebben. Ook niet verstopt ergens diep van binnen. En dan werkt het beeld van de nog onontdekte schat belemmerend. Nog los van de frustratie en teleurstelling over het niet hebben van die ene duidelijke passie, belemmert het ook om in beweging te komen. Zolang je niet weet wat je echt wilt, kun je ook niets doen is de gedachte dan. In plaats van het beeld van de verborgen schat diep in je binnenste zou ik daarom een ander beeld willen neerzetten. In dit beeld is het beter leren kennen van je drijfveren een wegwijzer bij het maken van loopbaanstappen. Loopbaanontwikkeling zie ik dan als de mogelijkheid om stap voor stap een baan te vinden die dichter bij je drijfveren ligt.
De wegwijzer
Ik geef toe dat het wegwijzer beeld minder romantisch is dan de verborgen schat gedachte. Maar wel realistischer en toch niet saai, vind ik persoonlijk. In dit wegwijzer beeld zitten namelijk twee belangrijke aspecten: drijfveren en het stap voor stap aspect. De term drijfveren sluit aan bij wat je van binnenuit wil. Waar je blij van wordt, waar je energie van krijgt en wat jij van waarde vindt. Door dit in abstractere termen in kaart te brengen (zonder er direct een eenduidig beroep aan te hangen) kom je tot een beschrijving van een aantal essentiële elementen waaraan een ideale functie voor jou zou moeten voldoen. Het stap voor stap element geeft aan dat je niet in 1 keer je droombaan hoeft vinden, maar dat je daar in stappen dichterbij kan komen.
Drijfverenprofiel
Een abstractere omschrijving van een richting in drijfverentermen is bijvoorbeeld die van Mariska. Zij zat in een commerciële functie en voelde dat ze daar niet meer gelukkig in was. Na een uitgebreid persoonlijk zelfonderzoek beschreef ze haar drijfverenprofiel als: verbinding met mensen, dienstverlening, duidelijkheid en structuur en praktisch bezig zijn. Deze beschrijving is weliswaar niet een duidelijk vastomlijnde passie of een eenduidig beroep, maar geeft wel richting en ruimte. Wat daar als volgende stap op volgt is een fase van een meer intuïtieve verkenning in combinatie met de toetsing op haalbaarheid. Pas door in beweging te komen en te verkennen ga je ook voelen welke keuze een goede volgende stap is. Zo kwam Mariska na een verkenning van verschillende (bij haar drijfverenprofiel passende) opties uit op doktersassistente. Iets wat zij vooraf nooit bedacht zou hebben.
Dichter bij jezelf
Soms kan uit deze verkenning een verassende stap komen, zoals de stap van Mariska. Soms kunnen stappen ook kleiner zijn. Dat bijvoorbeeld blijkt dat je vooral meer duidelijkheid en structuur nodig hebt. Of dat je iets meer creativiteit in je werk wil. Of dat vooral de sfeer voor jou belangrijk is. Een stap in dezelfde richting, maar meer passend bij een belangrijke drijfveer kan al meer gevoel van ontspanning, plezier en geluk geven.
Ook op deze meer geleidelijke zoektocht kom je dus stap voor stap steeds dichter bij jezelf.
