Save and sound
Trainen van het autonome zenuwstelsel met behulp van de save and sound methodiek.
Met behulp van de ‘save and sound’ methodiek train je je autonome zenuwstelsel om zich veiliger te voelen. Je voelt je rustiger en stabieler en je vermogen om je open te stellen voor contact wordt groter. Het help om je veiliger te voelen maar ook om de verbinding met jezelf en anderen beter te gaan voelen.
Hoe kan dit?
Er is tegenwoordig steeds meer bekend over ons autonome zenuwstelsel en hoe dit ons gevoel van veiligheid en het ingang zetten van automatische stressreacties beïnvloedt. Steven Porges is de grondlegger van de theorievorming hierover en heeft ook de save and sound methodiek ontwikkeld
Het autonome zenuwstelsel en dan specifiek de nervus vagus speelt een belangrijke rol in het ervaren van veiligheid en je reactie op stress en gevaar. Nu is het zo dat wanneer je in het verleden meer stress of trauma’s hebt meegemaakt het zenuwstelsel meer afgesteld staat op gevaar. Alsof je zenuwstelsel continu alert is. Het gevolg hiervan is dat dit veel energie kost en je je moelijker ontspant. Stressreacties als vechten, vluchten en bevriezen of juist slap of afwezig raken worden sneller in gang gezet. Deze reacties worden namelijk (zonder dat je daar bewust van bent) in gang gezet als reactie op bepaalde stressoren.
Wanneer je je in een stressreactie bevindt, vermindert dat je vermogen om contact te zoeken en te houden met je omgeving. Dit noemt Porges het ‘social engagement system’. Deze komt ‘op de lijn’ als je je veilig voelt. Juist dit ‘social engagement system’ is nodig om jezelf te kalmeren onder stress en verdwijnt als de stress te groot is. eel van de nieuwere methodieken van trauma behandeling zoals bijvoorbeeld sensorimotor psychotherapie (waar wij ook mee werken) zijn hier op gebaseerd. Naast verwerking van trauma’s, leer je dan de verschillende stressreacties in jezelf te herkennen en jezelf te kalmeren en weer te ontspannen.
Co-regulatie
Kinderen leren via de co regulatie van een ouder zichzelf te kalmeren bij stress en emoties. Doordat een ouder (of andere volwassenen in de omgeving) het kind begrijpt, opvangt en troost bij emoties, leert het op die manier de eigen emoties te reguleren. Als kinderen minder dit soort co-regulatie hebben meegemaakt is het voor hen ook voor moeilijker hun eigen emoties te reguleren later als volwassene. Het ‘social engagement system’ verdwijnt dan ook sneller van de lijn onder stress.
Nu is er door Steven Porges zelf een interessante aanvullende methodiek ontwikkeld waarmee je dit autonome zenuwstelsel via muziek kunt trainen in het ervaren van veiligheid. Het fijne is dat je daarbij niet hoeft te weten wat je klachten heeft veroorzaakt. Over de inhoud daarvan hoeft niet gepraat te worden, al mag dat uiteraard wel.
Save and sound
Gevoel van veiligheid waarnemen gaat o.a. via geluid. Porges heeft hier onderzoek naar gedaan en heeft gevonden dat bij bepaalde toonhoogten (meer in het midden) meer gevoel van veiligheid wordt ervaren dan bij de hogere en lagere tonen. Daarnaast blijkt dat het gehoor sowieso een belangrijke rol speelt in het ervaren van veiligheid. Op basis van die wetenschap heeft hij een reeks van 5 uur muziek ontwikkeld die hij heeft ‘gefilterd’ op ervaren veiligheid. Zo is het eerste uur van de muziek het meest in de veilige range en dat loopt per uur op naar minder veilig.
De reden dat je op deze manier je zenuwstelsel kunt trainen gaat via twee werkingsmechanismen.
- De muziek zelf. Door te luisteren naar muziek in de veilige range ervaar je meer gevoel van veiligheid. Door het oplopende karakter vergroot je de range waarin je je veilig voelt.
- De co-regulatie. Tweede belangrijke aspect is de co-regulatie door de therapeut/begeleider die aanwezig is. De muziek is namelijk zo opgebouwd dat het op een gegeven moment ook spanning, emoties of andere fysieke reacties teweegbrengt. Zodra dat gebeurt helpt de therapeut je om weer rustiger te worden. Een nieuwe kans op co-regulatie eigenlijk. Door dit element van co-regulatie rek je dus ook je vermogen om stress en emoties te kunnen reguleren weer op.
Als extra oefening kun je ook toegang krijgen tot een mildere vorm van gefilterde muziek waar je thuis naar kunt luisteren. Zo kun je je zenuwstelsel blijvend helpen trainen.
Effecten
Het save and sound protocol is een bewezen wetenschappelijk onderzochte methode. Effecten die genoemd worden.
- Verminderen van trauma gerelateerde klachten en klachten als depressie en angst
- Meer gevoel van stabiliteit
- Verbetering in communicatie
- Verbetering in contact met eigen gevoel
- Meer verbinding voelen met anderen
- Beter ontspannen en meer geluksgevoel ervaren