Begeleiding bij burnout: Helpt dat?

Mensen vragen mij weleens of begeleiding na burn-out helpt, wat je dan doet en wat daar dan de toegevoegde waarde van is. Is alleen uitrusten niet voldoende?

Uitrusten is inderdaad voldoende wanneer er sprake is van een tijdelijke overspanning. In dat geval is er  door omstandigheden teveel op je af gekomen. Het is dan heel goed mogelijk dat het nemen van rust voldoende is om te herstellen. In die gevallen is begeleiding niet nodig. Wanneer er echter sprake is van een burn-out, dan gaat het over een veel grotere uitputting, waarbij de aanloop vaak al jarenlang gaande is.

Kenmerken van een burn-out zijn de totale uitputting, het lege gevoel, gevoel van afstand voelen tot je werk en het gevoel ook het werk niet meer goed aan te kunnen. Redenen waarom begeleiding dan zinvol is:

• De fysieke ontregeling bij een burn-out is veel groter en dat vraagt om een goed afgestemd opbouw- en herstelprogramma.
• De werk-context kan mede van invloed zijn, wat mogelijk vraagt om aanpassingen.
• Bij een burn-out spelen vaak ook persoonlijke patronen een rol. Deze moeten worden doorbroken om goed en blijvend te herstellen.

Hoe werkt dat met burn-out?

Hoewel onze eerste associatie met moeheid vaak is dat het te maken heeft met de hoeveelheid werk die we doen, is dit soort moeheid ingewikkelder. Meer dan de hoeveelheid werk zijn er allerlei factoren die van invloed zijn op onze energie. Zo maakt het voor je energie bijvoorbeeld enorm veel uit of je iets vrijwillig doet of niet. Of je je ontspannen en gesteund voelt of niet. Of je het gevoel hebt dat je een zinvolle bijdrage levert of dat je emotioneel afgehaakt bent. Of dat je continu spanning ervaart in alles wat je doet. En ga zo maar door. In ons werk komen wij verschillende patronen tegen.

Persoonlijke patronen die zorgen voor burn-out – Een greep uit onze praktijk

• Werken vanuit onzekerheid/perfectionisme. Onderliggend het gevoel hebben niet goed genoeg te zijn. Te lang detaillistisch doorgaan met taken. Te lang twijfelen met afronden. Steeds gespannen zijn wat anderen ervan vinden. Hierdoor kost alles wat je doet continu veel energie.

• Onvermogen om grenzen te stellen, aan te geven dat er teveel op je bordje ligt. Eventueel gepaard gaan met het onvermogen om hulp te vragen. Het gevoel hebben alles alleen op te moeten lossen.

• Vanuit enthousiasme, passie of inspiratie heel veel op je nemen. Op een grenzeloze manier nergens nee op zeggen. Hoe leuk alles ook is. Ook hierbij is er een grens wat iemand aankan.

• Vanuit overmatige zorg veel problemen van anderen op je nemen. Het je emotioneel aantrekken. Je voelt je vaak overmatig verantwoordelijk. Er rust veel last op je schouders.

• Werk doen wat niet (meer) bij je past. Afhankelijk van de reden dat het niet past, heeft dit allerlei effecten op je energie. Van op je tenen lopen tot je juist futloos en ongeïnspireerd voelen. Of wat dacht je van de energie die het kost om innerlijk steeds verzet te voelen bij alles wat je doet?

• Vanuit ambitie en dadendrang geen contact meer hebben met andere behoeften van jezelf. Na iedere nieuwe studie of behaald doel, weer een nieuwe stellen. Het kan immers altijd beter! Geen balans kunnen aanbrengen.

• Onvermogen te kunnen ontspannen (ook in rust en plezierige activiteiten). Veel werk aan kunnen lukt alleen als er voldoende ontspanning en herstel tegenover staat. Er zijn mensen die het ook in rust niet lukt (om diverse redenen) om fysiek te ontspannen.

• Door onderliggende trauma(s) een lage stressbestendigheid hebben. Wanneer dit het geval is, word je per definitie door allerlei zaken sneller getriggerd en is de mate van stress die je aankunt minder.

Hoe kun je die patronen doorbreken?

Wanneer dergelijke patronen een rol spelen, lukt het vaak niet om dat zelf te doorbreken. Begeleiding is dan nodig en nuttig om hier inzicht en te krijgen en het patroon vervolgens te doorbreken.

In de eerste fase van begeleiding van burn-out kijken wij vooral wat nodig is om van de fysieke ontregeling te herstellen. Een gezonde opbouw (balans tussen ontspanning en activatie en andere leefstijl adviezen) is dan erg belangrijk. Ook zie ik vaak dat acceptatie in deze fase aan de orde komt. Veel mensen vinden het moeilijk te accepteren dat ze even niets meer kunnen. Terwijl juist acceptatie nodig is om te ontspannen en daarmee ook fysiek te kunnen herstellen.

In de tweede fase komt dan het inzicht en doorbreken van het burn-outpatroon aan de orde. Dit vraagt tijd om het te verkennen, te doorvoelen en een omslag te maken naar een andere manier van zijn. Naast deze persoonlijke omslag kijken we ook naar de werkgerelateerde factoren die een rol spelen en naar wat nodig is om te komen tot een duurzame nieuwe balans.

Van burn-out naar persoonlijke groei

Het komen tot een omslag is vaak het lastigste onderdeel, maar ook het onderdeel dat mensen het meeste oplevert! Uiteindelijk is een burn-outtraject vaak een traject van persoonlijke groei. Het is een kans om patronen te doorbreken en weer met meer balans en plezier in je werk en leven te staan.

Herken jij jezelf in 1 van deze patronen en wil je weten of wij iets voor je kunnen betekenen?

Neem gerust contact met ons op om je vraag te bespreken.